فرهیختگان| بعد از صحبت‌های چند روز گذشته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس سازمان سینمایی و اکران فیلم «رستاخیز» در افتتاح سالن سینمایی شهر آبادان بسیاری خود را آماده کردند تا این فیلم را در ماه محرم ببینند. اما باز هم حجت‌الله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی اشاره کرد: «در فضای فعلی، خیلی بعید می‌دانم که بتوان به اکران فوری فیلم «رستاخیز» برخلاف امید گذشته‌ام، فکر کرد.» به نظر می‌رسد دیگر افکت نوری مساله نیست و مسائل مالی که سازندگان فیلم طلب می‌کنند مشکل‌ساز شده است. به هر صورت این فیلم در دهه اول ماه محرم به اکران عمومی نمی‌رسد.

شورای صنفی نمایش در جلسه دیروز خود قرار اکران دو فیلم جدید را ثبت کرد. براساس این قرارداد‌ها فیلم «گیتا» در گروه سینماهای آزادی بعد از فیلم «یتیم‌خانه ایران» به کارگردانی ابو‌القاسم طالبی روی پرده خواهد رفت. یتیم‌خانه ایران جایگزین فیلم «ناردون» در گروه سینمای آزادی خواهد شد که این روز‌ها با سه میلیارد و هشت میلیون فروش اکران عمومی خود را دنبال می‌کند. همچنین فیلم «مبارک» در همین گروه بعد از فیلم «گیتا» به نمایش درخواهد آمد. فیلم سینمایی «گیتا» به کارگردانی مسعود مددی، تهیه‌کنندگی مجید شیخ‌انصاری و محصول مشترک موسسه تصویر شهر و مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی است که در بخش نگاه نو سی‌و‌چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر حضور داشت. «گیتا» داستان زندگی گیتا و همسرش امیر است که دلمشغولی‌های زندگی ساده خود را دارند. زن بعد از گذشت دو سه سال از رفتن پسرش به خارج از کشور، هنوز به‌شدت دلتنگ است و دوری او را برنمی‌تابد. فارغ از همه تدابیر و دلخوشی‌های ساده آنها، سرنوشت تغییرات پیچیده و غیرمنتظره‌ای برایشان رقم می‌زند. این فیلم اولین فیلم بلند سینمایی مسعود مددی است که مریلا زارعی، حمیدرضا آذرنگ، بهناز جعفری، سارا بهرامی، نادر فلاح، رامین افشاری و یلدا قشقایی در آن به ایفای نقش پرداخته‌اند. رئال انیمیشن «مبارک» به کارگردانی محمدرضا نجفی‌امامی و بازی الناز شاکردوست داستان پیرمرد نقالی را روایت می‌کند که با عروسک‌هایی که در اقتباس از شخصیت‌های شاهنامه فردوسی ساخته شده‌اند، به کسب‌وکار مشغول است. پیرمرد بخش فراوانی از زندگی‌اش را در جهان اسطوره‌ها گذرانده و نگران روزی است که شخصیت‌های سیاه افسانه‌ای، دنیا را به سوی تاریکی و تباهی بکشانند. نگرانی او، عروسک‌هایش را وادار می‌کند که وارد عمل شوند و برای کمک رساندن به پیرمرد نقال، با نوه جوان او همراه می‌شوند و داستان پرفراز و نشیب و ماجراجویانه‌ای را آغاز می‌کنند. از مبارک به‌عنوان اولین انیمیشن سینمای ایران یاد می‌شود که در آن از بازیگران واقعی هم استفاده شده است. این انیمیشن در سال 1393 تولید شده و چندی است که آنونس‌های آن در سایت‌های اینترنتی همچون آپارات پخش شده است. این فیلم در سی‌و‌سومین جشنواره فیلم فجر نمایش داده شده است. چندی پیش نیز در بخش «تمرکزی بر سینمای جهان» جشنواره بین‌المللی فیلم مونترال کانادا به نمایش درآمد.

صبح روز دوشنبه ۱۲ مهر در اول ماه محرم نشست خبری هیات‌مدیره خانه سینما با حضور منوچهر شاهسواری مدیرعامل برگزار شد. در این نشست شفاف‌سازی در مورد بودجه و جشن خانه سینما و هزینه صنوف سینمایی انجام گرفت و به گفته مدیرعامل: «طبق سال‌های گذشته در پایان هر سال یک گزارش مالی به استناد حسابرس مالی تنظیم و فعالیت‌های خانه سینما ارزشگذاری مالی می‌شود که براساس آن یک عدد به دست می‌آید و آن عدد در اختیار سازمان سینمایی قرار می‌گیرد که براساس فهرست فعالیت‌های خانه سینما در سال آینده بودجه تامین شود. امسال برای تامین بیمه تکمیلی اعضای خانه سینما دو میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان را درخواست و به تفاهم رسیدیم و نزدیک به دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان برای هزینه‌های دیگر خانه سینما درخواست داده‌ایم که این هزینه شامل برگزاری جشن خانه سینما و هزینه‌های صنوف در طول یک سال است. در واقع اصناف خانه سینما هزینه‌ای جدا دریافت می‌کنند که زیر همین بودجه قرار می‌گیرد.» منوچهر شاهسواری رقم دقیق جشن سینما را این گونه اعلام کرد: «ما نمایش آثار را برای 450 داور در سانس‌ها و ساعات مختلف داشتیم، قسمت‌های مختلفی از قبیل انیمیشن کوتاه و مستند داشتیم و همچنین جشن بزرگی در میدان مشق برگزار شد. از صفر تا صد مراسم در کل، 600 میلیون تومان شد که عدد بسیار ناچیزی در مقابل این حجم کاری است.»

  مدیران تلویزیون چه سهمی در پخش از سینمای ایران دارند؟
رئیس هیات‌مدیره خانه سینما با اشاره به اینکه بسیاری از نهادها وظیفه خود نسبت به سینما را اعلام نمی‌کنند، گفت: «چرا مدیران تلویزیونی اعلام نمی‌کنند که چه سهمی از سینمای ایران را در پخش سالانه خود مهیا می‌کنند؟ تنها راه برای حل مشکل سینما ایجاد «مرکز ملی سینمای ایران» است نه شورای عالی سینما.» لازم است اشاره کنیم که این شورای عالی سینما در دولت قبل ایجاد شد تا در مقابل خانه سینما فعالیت صنفی کند و در زمان ریاست زنده‌یاد سیف‌الله داد چنین چیزی وجود داشت که دوران طلایی سینما هم به همان زمان برمی‌گردد. منوچهر شاهسواری در کسوت مدیرعامل در همین رابطه توضیح داد: «از بزرگ‌ترین مشکلات سینمای ما حقوق مالکانه آثار سینمایی است. هنگامی که یک فیلم ساخته می‌شود باید حداقل‌های حقوق مالکانه آن در «شبکه نمایش خانگی»، «وب‌سایت‌ها» و «ماهواره‌ها» محترم شمرده شود؛ اما در هیچ بخشی رعایت نمی‌شود. ما به دنبال طرح شکایت‌هایی علیه همین سایت‌ها و شبکه‌های ماهواره‌ای هستیم.» مدتی است که شبکه‌های ماهواره‌ای تیزرهای تبلیغاتی فیلم‌ها را پخش می‌کنند که از قضا باعث تاثیر در تشویق مردم به رفتن سینما شده و از سوی دیگر صدا و سیما به‌شدت ناراضی است و همچنان بسیاری از تیزرهای فیلم‌ها را پخش نمی‌کند و اگر هم این کار را بکند مبالغ زیادی را طلب می‌کند و انواع ممیزی‌ها را اعمال می‌کند که رضا میرکریمی در رابطه با فیلم آخر خود «دختر» به همین موضوع اشاره کرده بود.

  نامه‌نگاری با رئیس‌جمهوری درباره مشکلات سینما
همیشه بین مدیران دولتی و دستوری و خانه سینما که نهادی مستقل و حقوقی است مشکلاتی جاری بوده که در دولت‌های نهم و دهم به اوج خود رسیده بود. حالا ابراهیم مختاری در همین زمینه گفت: «ما همچنان اختلافاتی با حجت‌الله ایوبی [رئیس سازمان سینمایی] و علی جنتی [وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی] داریم که این اختلافات به وسیله مکاتبات به آنها مطرح می‌شود و این مکاتبات برای روز مبادا در اختیار ماست. ما اعتراضات خود را همیشه به گوش رئیس‌جمهور رسانده‌ایم. در رابطه با مشکل «حوزه هنری» و به اکران درنیاوردن بعضی فیلم‌ها باید بگویم این نوع مدیریت ملوک‌الطوایفی به سود سینمای ایران نیست و ما نیازمند حاکمیت ملی در سینمای ایران هستیم. تا وقتی که «مرکز ملی» سینما تشکیل نشود هر نهاد و ارگانی می‌تواند هر تصمیمی که بخواهد بگیرد. دولت خیلی جاها از پس این تصمیم‌ها برنمی‌آید و مانند خانه سینما داد می‌زند. ما اختلافات خود را که آنچنان فراوان هم نیست مستقیم پیش حجت‌الله ایوبی می‌بریم. حوزه هنری با پخش نکردن برخی فیلم‌ها به سینمای ایران صدمه می‌زند.»

فرهیختگان| دهمین جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت به‌زودی در تهران برگزار می‌شود. روابط‌عمومی این جشنواره خبر داده که جان فرانکو روسی برنده خرس طلایی جشنواره بزرگ برلین به تهران می‌آید. بنابراین چند فیلم برجسته این هنرمند ایتالیایی و مخصوصا اثر تحسین‌شده او به نام «آتش در دریا» نیز برای حاضران به نمایش در می‌آید که در تاریخ سینما بسیار تاثیرگذار بوده و به‌عنوان نماینده ایتالیا پرافتخارترین کشور در اسکار خارجی‌زبان حضور دارد و به احتمال فراوان برنده هم خواهد شد. این فیلم به مساله مهاجران می‌پردازد که در یک جزیره جان خود را به راحتی آب خوردن از دست می‌دهند. روسی اولین مستندسازی هم هست که توانست شیر طلایی جشنواره ونیز را ببرد که با این حساب باید بگوییم پرافتخارترین کارگردان امسال در دنیاست و تنها در جشنواره کن مورد توجه قرار نگرفت. این کارگردان ۵۲ ساله ایتالیایی پیش از این نیز با مستند «ساکرو گرا» درخشش خیره‌کننده‌ای داشت. نکته کلیدی که در اینجا می‌شود به آن اشاره کرد فیلم مستند ایرانی به نام «رویاهای دم صبح» مهرداد اسکویی است امسال توانست انبوه جایزه‌های بین‌المللی را برباید که اصلا مورد توجه مسئولان ایرانی قرار نگرفت. حتی مستند داستانی «ایستاده در غبار» که برترین فیلم اکثر جشنواره‌های داخلی شد نیز با انتقادهای فراوانی برای فرستاه شدن به اسکار روبه‌رو شد.

فرهیختگان| باستر کیتون برای خیلی از فیلم‌بازها نماد یک چهره سنگی است که کارهای محیرالعقول می‌کند و از برج‌های بلند آویزان می‌شود و قلب سینمادوستان را به دهان‌شان می‌آورد. این هنرمند آمریکایی در چهارم اکتبر (۱۳ مهر) ۱۸۹۵ به دنیا آمد. او در تمام شاخه‌های اصلی سینما از قبیل تهیه‌کنندگی، کارگردانی، تدوین، فیلمنامه‌نویسی و بازیگری فعالیت کرد و توانست به سرعت به ثروت و شهرت جهانی برسد. جالب اینکه ژانر فیلم‌های او را «کمدی فیزیکال» می‌نامند. راجر ایبرت منتقد فقید سینما می‌گوید: «باستر کیتون را می‌توان از سال‌های ۱۹۲۰ تا ۱۹۲۹ با آن مجموعه فیلم‌های پشت سر هم کمدی بدنی‌اش، بزرگ‌ترین کارگردان-بازیگر سینما نامید.» این بازیگر به‌شدت دچار افسردگی شد و به الکل پناه برد و زندگی خانوادگی‌اش در هم کوبیده شد ولی توانست پس از چند سال دوباره سر پا بشود و ازدواج کند. در سال ۱۹۵۹ او یک اسکار افتخاری از آکادمی علوم و فنون سینمایی دریافت و دوباره نام خود را در سینما مطرح کرد. این بازیگر اسطوره‌ای با فیلم‌های «شرلوک جی آر» (۱۹۲۴)، «ژنرال» (۱۹۲۶) و «فیلمبردار» (۱۹۲۸) همچنان بین منتقدان اصلی سینما مطرح و کارهای او دوباره مورد بازبینی تکنیکی و هنری قرار گرفته است. اگر فیلم‌های او را ندیده‌اید پیشنهاد می‌کنیم برای اولین بار فیلم «ژنرال» او را ببینید.

فرهیختگان| علیرضا رئیسیان با فیلم «دوران عاشقی» از اولین کارگردانانی بود که فیلمش توانست به فروشی بالای دو میلیارد تومان برسد و همیشه او تاکید بسیار زیادی بر قصه و فیلمنامه آثار سینمایی اکران دارد. حالا خبر ورود فیلم جنجالی «پرونده هاوانا» به شبکه نمایش خانگی که 11 سال پیش (۱۳۸۴) تولید شده بود و در آن نیکی کریمی و امین تارخ بازی داشتند همه را در شوک فرو برده است. «پرونده هاوانا» در چندین جشنواره خارجی مورد توجه قرار گرفت و درنهایت نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اصلی مرد و بهترین صدابرداری از جشنواره فیلم فجر و برنده تندیس بهترین طراحی صحنه و لباس از یازدهمین جشن خانه سینما شد. گفته می‌شود تهیه‌کننده و سرمایه‌گذار این فیلم به‌شدت دچار اختلاف شدند و چیزی که این وسط قربانی شده خود فیلم است و برای همین نتوانست رنگ پرده سینما را به خود ببیند، با اینکه مجوز و پروانه نمایش را به دست آورده بود. فرهاد توحیدی فیلمنامه این اثر سینمایی را نوشته که درباره یک پروفسور بیوتکنولوژی است که برای آغاز یک پروژه به ایران سفر می‌کند.

فرهیختگان| مهران مدیری با برنامه «دورهمی» شبکه «نسیم» خیلی‌ها را از کار و زندگی انداخته و دیگر میهمانی رفتن شبانه خانواده‌ها بی‌معنی شده بود. هر جا می‌رفتید میهمان‌ها پای تلویزیون بودند، به شوخی‌های مدیری می‌خندیدند و اصلا به شما توجهی نمی‌کردند. در همین آخرین قسمت‌های «دورهمی» مهران مدیری گفت: «فقط در یک برنامه فوتبالی است که امکان دارد سه نفر همزمان روی خط کله‌پاچه هم را پاک کنند و مجری هم غش‌غش بخنده.» و مردم از خنده دیوانه شدند. حالا عادل فردوسی‌پور که تنها برنامه پربیننده شبکه سه را تولید می‌کند در واکنش گفته است: «من برنامه «دورهمی» مهران مدیری را کم و بیش می‌بینم. چرا باید ناراحت شوم؟ مهران مدیری استاد و نابغه است؛ چنین آدم‌هایی کم پیدا می‌شوند. من جواب مدیری را نمی‌دهم.» حالا جدا از این صحبت‌های دو طرف در دو برنامه پربیننده، خیلی از کاربران حماسه‌ساز فضای مجازی و بعضی از سایت‌های زرد سینمایی عکسی را از ساعت مهران مدیری منتشر کرده‌اند که می‌گویند ۶۰ میلیون تومان می‌ارزد. حتی رفته‌اند به سایت آن ساعت برند مشهور و مشابه ساعت مهران مدیری را پیدا کرده‌اند و در کنار عکس ساعت مچی مجری برنامه «دورهمی» منتشر کرده‌اند.